Crna Gora – Turska Portal Crna Gora i Turska
Related Articles
Istanbul je najveći grad u Turskoj i veliki poslovni i kulturni centar. Do osnivanja Republike Turske 1923. godine bio je prijestonica turskog (Otomanskog) carstva. Dolaskom Mustafe Kemala Ataturka na mjesto predsjednika Turske Ankara je dobila status glavnog grada.
Geografski položaj Istanbula, kao grada koji leži na Bosforskom moreuzu i spaja Evropu i Aziju ima i dublje značenje jer predstavlja i tačku spajanja zapadne i istočne civilizacije. Grad izuzetne ljepote je poznat kao središte islamske kulture i kapija za Istok.
Istanbul čuva tajne drevne prošlosti, a u gradu ćete moći da čujete najrazličitije jezike iz svih krajeva svijeta, vidite vesele i užurbane ljude, doživite žamor uličnih prodavaca i jedinstveni način tradicionalnog cenjkanja.
Istanbul je kao rijetko koji grad tokom istorije često mijenjao ime. Grčki kolonijalisti su ga 667. p.n.e. zvali Bizantion (Byzantium) po kralju Bizi. Rimski imperator Konstantin Veliki je 330. godine prijestonicu svog carstva smestio u Bizant, odnosno Drugi Rim ili Novi Rim. Taj naziv je u V vijeku izmijenjen u Konstantinopolis. 1923. godine, nakon osnivanja Republike Turske, naziv Konstantinopol zamijenjen je Istanbulom.
Istanbulu je zahvaljujući značajnom geografskom položaju na Bosforu, predodređeno da bude veliki grad. Njegova istorija počinje i prije antičkog doba, ali grad doživljava procvat sa dolaskom cara Konstantina koji ga je ustrojio kao prijestonicu Istočnog Rimskog Carstva.
Stalni sukobi sa Turcima, Bugarima, Rusima i Normanima oslabili su Vizantiju, a IV Krstaški pohod je rezultirao u osvajanju i pljačkanju Carigrada. Iako su Latine istjerali sa prostora Vizantije, Turska imperija sa Mehmedom II Osvajačem bila je previše snažna da bi joj se preostali Vizantijci mogli suprostaviti. 29. maja 1453. godine Konstantinopolj je, nakon velike bitke u kojoj je poginuo i car Konstantin Dragaš, postao turski grad. Sultan Sulejman Veličanstveni (1520-1566) ostavio je najdublji trag u transformaciji Istanbula u islamski grad podižući brojne džamije.
Sledeći procvat Istanbul je dočekao sa dolaskom Mustafe Kemala Ataturka na vlast i stvaranjem moderne Turske. Iako je izgubio status prijestonice, Istanbul je ostao najveći i najznačajniji grad u Turskoj.
Istanbul spada u najveće gradove na svijetu. Po zvaničnim statistikama u njemu živi oko 11 miliona stanovnika. Nezvanično, taj broj dostiže nevjerovatnih 17 miliona ljudi koji preko dana borave u Istanbulu. Iako nije prijestonica, Istanbul jeste najvažniji grad u Turskoj, najveća luka, kulturni, akademski i trgovinski centar. Grad ima status provincije koju sačinjava 31 oblast. Istanbulska klima je prijatna za život, ljeta su nešto toplija, a zime kišovite sa svega nekoliko dana pod sniježnim pokrivačem.
Evropski dio Istanbula je razvijeniji i bogatiji kako u kulturološkom i arhitektonskom smislu, tako i ekonomski. Oblasti Levant i Maslak predstavljaju administrativno-poslovni dio grada u kome se nalaze oblakoderi, sjedišta vodećih svjetskih kompanija, trgovinski centri nalik zapadnoevropskim, moderni stambeni kvartovi i brojne banke.
Azijska strana se počela intenzivno graditi i razvijati tek početkom 20. vijeka izgradnjom ulice Bagdad, sledeći rast interesovanja došao je 60-ih godina, kada je evropski dio grada postao tijesan za stambena naselja, a danas oko trećine stanovnika Istanbula živi u Aziji.
U ekonomskom smislu, Istanbul je istinska prijestonica zemlje, jer se u njemu stvori blizu 30% turskog nacionalnog proizvoda i sakupi 40% od ukupnog poreza. Sve privredne grane su zastupljene u Istanbulu, a vodeću poziciju industrije sve više ugrožavaju rastući finansijski sektor i turizam.
Iako se u Istanbulu na svakom koraku mogu naći zaštićeni spomenici kulture koji podsjećaju na bogatu istoriju, u gradu se i danas živi brzo i uzbudljivo. Brojni festivali, koncerti svjetskih zvijezda, muzejske postavke čine istanbulsku svakodnevicu šarolikom kako za stanovnike, tako i za brojne turiste iz svih krajeva svijeta.
Istanbul ima odlično organizovan gradski prevoz sa dvije glavne pješačke zone Sultanahmet i Istiklal, koje su potpuno podređene turistima. Zbog stalnih gužvi, najbolji način prevoza Istanbulom su gradski tramvaji. Oni su efikasan i jeftin način da stignete do svih krajeva grada i veoma praktični za turističke obilaske.
Minibusevi odnosno Dolmuši su još jedan vid jeftinog prevoza, koji preporučujemo za vožnje van grada. Vozila su jako stara, pošto je riječ o autobusima koje je ostavila američka vojska kada je napuštala Tursku 50-ih godina.
Metro predstavlja najbolje i najbrže prevozno sredstvo. Istanbul je još 1875. godine imao podzemnu željeznicu koja je povezivala Galatu sa Perom. Trgovina i trgovci i danas daju prepoznatljiv orijentalni karakter Istanbulu. Bazari se otvaraju u 8 ili 9 ujutru i rade do 20 časova. Većina šoping centara radi od 10-22 časa.
