Crna Gora – Turska Portal Crna Gora i Turska
Related Articles
Aja Sofija (Sveta Sofija) pravo je remek-djelo Vizantijske arhitekture. Korišćena je kao crkva 916 godina od dana kada je izgrađena (537.), sve do dana kada je Carigrad osvojen 29. maja 1453. Od tada pa sve do 1934. godine, koristila je muslimanima kao džamija.
Nakon velike restauracije, za vrijeme Mustafe Kemala Ataturka, građevina je postala muzej i otvorena za turiste u februaru 1935. godine. Treći je najposjećeniji muzej Republike Turske.
Ime Aja Sofija (Hagia Sophia) znači Sveta (božanska) Mudrost. Aja Sofija je bila najveća crkva u Istočnom Rimskom Carstvu. Sagrađena u doba cara Justinijana u Carigradu, Aja Sofija , jedno od najvećih graditeljskih dostignuća.
Prvu crkvu na tom mestu koju je započeo car Konstantin, bila je razrušena usred pobune (532)., kada je Justinijan zamalo izgubio presto. Ponovno je izgrađena za samo pet godina (537.) i odmah je dostigla svjetsku slavu. To je bila najpoznatija crkva u hrišćanstvu skoro 900 godina. Nakon turske pobjede 1453 godine, crkva je pretvorena u džamiju, a naknadno su dodata četiri minareta.
Prvu drvenu crkvu na mjestu današnje Aja Sofije podigao je car Konstantin II 360. – “Megalo Ekklesia” (Velika crkva), koja će nestati u velikom požaru 404.godine, ali je ktitor Teodosije II izgradio novu Aja Sofiju do 10. oktobra 415. godine.
Bazilika arhitekte Rufinusa koja je uništena u požaru za vrijeme bune Nika, biće obnovljena kao remek djelo arhitekta-matematičara Antemije iz Tralesa i Isidor iz Mileta nakon pet godina izgradnje, 27. decembra 537.godine.
Pod pokroviteljstvom Justinijana I 553. prvi put u Aja Sofiji biće organizovan jedan Vaseljenski sabor. Ovdje su krunisani skoro svi vizantijski carevi i bila je središte patrijaršije, izuzev latinske vladavine Carigradom 1204–61. sve do pada pod osmansko carstvo.
Godine 1453. sultan Mehmed Osvajač naredio je da se crkva pretvori u džamiju. Uklonjena su zvona, oltar, 15 m veliki srebrni ikonostas a ikone su pokrivene malterom koji je naknadno iscrtan muralima u duhu Islama i dodata su četiri minareta. Aja Sofija je 1935. godine pretvorena u muzej.
ja Sofija danas predstavlja jedan od najznačajnijih spomenika svetske kulturne baštine i nalazi se na listi UNESCA.
Kasnije je preko puta, po uzoru na crkvu Svete Sofije sagrađena sultan Ahmetova ili Plava džamija koja predstavlja biser otomanske arhitekture.
Nakon Aja Sofije očekujemo nekoliko rečenica o antičkom gradu Efesu…
